Wadjet Eye of Udjat ( Oog van Horus )

De Wadjet of het Oog van Horus is een van de meest herkenbare en krachtige symbolen uit het oude Egypte. Hier is uitgebreide informatie over dit fascinerende symbool:

Oorsprong en Mythologie

Het Oog van Horus is gebaseerd op de mythologie rondom de god Horus, de valkengod die werd geassocieerd met de hemel, koningschap en bescherming. Volgens de mythe verloor Horus zijn linkeroog tijdens een gevecht met zijn oom Seth, de god van chaos en geweld, die zijn vader Osiris had vermoord. Het oog werd later hersteld door de god Thoth, waardoor het een symbool werd van genezing en herstel.

Betekenissen en Symboliek

Bescherming: Het Wadjet-oog werd beschouwd als een krachtige beschermende talisman die kwaad afweerde en de drager behoedde voor gevaar.

Koningschap en Goddelijke Macht: Als symbool van Horus vertegenwoordigde het de goddelijke autoriteit van de farao’s, die werden beschouwd als levende incarnaties van Horus.

Genezing en Volledigheid: Het herstel van het oog symboliseerde genezing, regeneratie en het herstel van de natuurlijke orde.

Wijsheid en Kennis: Het oog werd ook geassocieerd met helderziendheid en spirituele inzichten.

Gebruik in het Oude Egypte

Het symbool werd wijdverbreid gebruikt op amuletten, sieraden, sarcofagen, tempelmuren en papyrusrollen. Egyptenaren droegen Wadjet-amuletten voor bescherming tijdens het leven en in het hiernamaals. Het symbool werd ook gebruikt in begrafenisrituelen en was essentieel in de mumificatieprocessen.

Anatomische en Wiskundige Aspecten

Interessant genoeg vertegenwoordigden de verschillende delen van het Oog van Horus breuken in het oude Egyptische getallensysteem. Elk onderdeel had een specifieke wiskundige waarde, wat de sophisticatie van de Egyptische beschaving toont.

Het oog van Ra

Het Oog van Horus blijft tot op de dag van vandaag een populair symbool in moderne spirituele praktijken en wordt vaak gebruikt als decoratief element of talisman voor bescherming en wijsheid.

Het oog van Ra (ook bekend als het “Oog van Re”) is een van de meest krachtige en herkenbare symbolen uit het oude Egypte. Hier is een uitgebreide uitleg van dit fascinerende symbool:

Oorsprong en mythologie

Het oog van Ra is verbonden met de zonnegod Ra, een van de belangrijkste goden in het Egyptische pantheon. Volgens de mythologie was het oog van Ra een goddelijke entiteit op zichzelf – vaak gepersonifieerd als een godin zoals Wadjet, Sekhmet, Hathor of Bastet. Het oog fungeerde als Ra’s beschermende en vernietigende kracht.

Een centraal verhaal vertelt hoe Ra’s oog zich van hem losmaakte om de mensheid te straffen voor hun rebellie. Het oog, in de vorm van de leeuwgodin Sekhmet, begon zo heftig te vernietigen dat Ra uiteindelijk moest ingrijpen om de totale uitroeiing van de mensheid te voorkomen.

Symbolische betekenissen

Het oog van Ra heeft verschillende belangrijke betekenissen:

Bescherming: Het fungeerde als een machtige beschermingsamulet tegen kwaad en vijanden. Egyptenaren droegen het symbool als sieraden of plaatsten het in graven.

Koninklijke macht: Het symbool vertegenwoordigde de goddelijke autoriteit van de farao, die werd beschouwd als Ra’s aardse vertegenwoordiger.

Vernietiging van vijanden: Het oog kon intense woede en vernietigende kracht symboliseren tegen degenen die de goddelijke orde bedreigden.

Zon en warmte: Als onderdeel van Ra vertegenwoordigde het de levensgevende maar ook brandende kracht van de zon.

Visuele kenmerken

Het symbool wordt meestal afgebeeld als een menselijk oog met dikke, donkere omlijning (kohl), vergelijkbaar met de make-up die Egyptenaren droegen. Vaak heeft het decoratieve elementen eromheen en kan het gepaard gaan met andere symbolen zoals de cobra (uraeus) of valkenveren.

Verschil met het oog van Horus

Hoewel vaak verward, zijn het oog van Ra en het oog van Horus verschillende symbolen. Het oog van Ra vertegenwoordigt de zon, mannelijke energie en vernietigende kracht, terwijl het oog van Horus (Wedjat) de maan, genezing en bescherming symboliseert. Visueel kunnen ze echter zeer gelijkaardig zijn.

Gebruik in het oude Egypte

Het symbool verscheen op tempelmuren, sarcofagen, sieraden, amuletten en andere religieuze objecten. Het werd gebruikt in begrafenisrituelen om de overledene te beschermen en in het dagelijks leven als beschermingstalisman. Farao’s gebruikten het symbool om hun goddelijke recht om te regeren te benadrukken.

Het oog van Ra blijft tot vandaag een krachtig symbool dat de complexe religieuze en mythologische wereld van het oude Egypte vertegenwoordigt, waarin bescherming en vernietiging, leven en dood nauw met elkaar verweven waren.

Lotus

De lotus heeft een bijzondere en complexe symboliek in de Egyptische cultuur.

Mythologische Betekenis

In de Egyptische mythologie symboliseert de lotusbloem wedergeboorte en onsterfelijkheid. De bloem was verbonden met belangrijke goden: ze is verbonden met de godin Isis en de zonnegod Ra, die uit de bloem tevoorschijn kwamen.

Kosmische Symboliek

De lotus vertegenwoordigde voor de Egyptenaren fundamentele kosmische cycli. Daarnaast staat zij voor generatie en het draaiende karakter van het universum, aangezien zij elke dag opent en sluit. Bij de Egyptenaren zonnegod was de lotus belangrijk vanwege haar dagelijkse cyclus die de zonnecyclus weerspiegelde.

De Blauwe Lotus

Specifiek de blauwe lotus (eigenlijk een waterlelie) had een centrale plaats in Egyptische symboliek. Elke morgen, bij de eerste zonnestralen, ontvouwt de bloem zijn blaadjes. ’s Nachts sluit hij zich om zich de volgende morgen opnieuw te openen. Deze natuurlijke cyclus inspireerde de Egyptenaren om de lotus te gebruiken als symbool voor de cyclische natuur van het leven en de kosmos.

Universele Betekenissen

Meer algemeen symboliseerde de lotus voor de Egyptenaren:

• Schepping en oorsprong: Heel de schepping is uit haar voortgekomen
• Licht en bewustzijn: De lotus is de bloem van het licht
• Dualiteit van bestaan: Omdat zij tot bloei komt door de zon en het water, symboliseert zij geest en materie, vuur en water

Transformatie uit Zuiverheid

Een van de krachtigste aspecten van de lotus-symboliek was het idee van zuivere schoonheid die voortkomt uit modderige omstandigheden. Dit maakte de lotus tot een symbool van spirituele transformatie en het overwinnen van moeilijkheden.

De Egyptische lotus blijft tot vandaag een krachtig symbool van wedergeboorte, onsterfelijkheid en de cyclische natuur van het bestaan.

Bastet

Bastet (ook wel Bast genoemd) was een van de meest vereerde godinnen van het oude Egypte en werd vaak afgebeeld als een kat of een vrouw met een kattenhoofd. Haar cultus ontwikkelde zich door de eeuwen heen en veranderde van een krachtige oorlogsgodin tot een geliefde beschermgodin van huis en gezin.

Achtergrond en betekenis

• Oorsprong: In de vroege perioden van het Oude Egypte werd Bastet oorspronkelijk gezien als een leeuwin-godinvan de zon, verbonden met kracht en bescherming. Later kreeg zij de mildere gedaante van een huiskat, een symbool voor zachtheid, gratie en bescherming.
• Functie:
  • Beschermster van het huis, gezin en kinderen.
  • Godin van de vruchtbaarheid, liefde, muziek, dans en plezier.
  • Beschermer tegen boze geesten en ziekten, vooral van vrouwen en kinderen.
• Katten in Egypte: Katten werden heilig beschouwd in Egypte. Ze hielden graanschuren vrij van muizen en slangen, wat van levensbelang was. Door hun band met Bastet werden katten vaak als heilig dier behandeld; het doden van een kat werd zelfs streng bestraft.

Cultus en verering

• Het centrum van haar cultus lag in Bubastis (Tell Basta), waar een grote tempel aan haar was gewijd.
• Jaarlijks werd er een groot feest voor Bastet gehouden, met muziek, dans en wijn. Dit was een van de meest populaire religieuze feesten in Egypte.
• Mensen droegen vaak amuletjes van katten of van Bastet als bescherming.

Symboliek

• Afgebeeld als een zwarte of gevlekte kat, of een vrouw met een katten- of leeuwinnenhoofd.
• Vaak met een sistrum (muziekinstrument) of ankh (symbool voor leven).
• Kattenbeeldjes van brons of faience werden vaak in huizen geplaatst als bescherming.

👉 Kortom: Bastet belichaamde zowel bescherming en zorg als vreugde en schoonheid, en haar symbool – de kat – is tot vandaag een van de bekendste iconen uit het oude Egypte.

Perfect! Hier is een tijdlijn van Bastet waarin je ziet hoe haar rol zich door de eeuwen heen ontwikkelde:

---

🐾 Tijdlijn van Bastet – van leeuwin tot katten-godin

🔸 Oude Rijk (ca. 2700 – 2200 v.Chr.)

• Bastet verschijnt voor het eerst in de Egyptische religie.
• Afgebeeld als een leeuwin of als een vrouw met leeuwinnenkop.
• Functie: krachtige oorlogsgodin, verbonden met de zonnegod Ra.
• Beschermster van de farao in de strijd.

---

🔸 Middenrijk (ca. 2000 – 1700 v.Chr.)

• Bastet’s karakter begint te veranderen.
• Haar rol als beschermer van het huis en kinderen komt sterker naar voren.
• Afbeeldingen van leeuwinnen veranderen langzaam in katten.

---

🔸 Nieuwe Rijk (ca. 1550 – 1070 v.Chr.)

• Bastet wordt steeds meer verbonden met de huiskat, een dier dat ondertussen heilig is geworden in Egypte.
• Functie: godin van vruchtbaarheid, huiselijkheid, muziek, dans en plezier.
• Tegenhanger van de meer woeste leeuwin-godin Sekhmet (haar “zuster” of “tweeling-aspect”).

---

🔸 Late Periode (ca. 700 – 30 v.Chr.)

• Bastet bereikt haar hoogtepunt van populariteit.
• Centrum van verering: Bubastis, met een reusachtige tempel.
• Jaarlijkse feesten trokken duizenden pelgrims met zang, muziek, wijn en dans.
• Katten worden massaal gemummificeerd en geofferd aan Bastet.
• Amuletten en kleine bronzen katbeeldjes worden overal gebruikt als bescherming.

---

🔸 Ptolemaeïsche en Romeinse tijd (332 v.Chr. – 300 n.Chr.)

• Bastet blijft een belangrijke godin, maar haar cultus wordt langzaam verdrongen door Griekse en Romeinse invloeden.
• Katten blijven een heilig symbool, en Egyptische kattenbeelden worden populair in de mediterrane wereld.

---

---

✨ Samenvatting:

Bastet begon als een leeuwin-oorlogsgodin, maar veranderde door de eeuwen heen in een liefdevolle katten-godin, beschermer van huis, gezin en vreugde. Haar cultus toont hoe de Egyptenaren niet alleen oorlog en macht vereerden, maar ook de zachtere krachten van bescherming, schoonheid en huiselijkheid.

Bes

Bes is een fascinerende figuur uit de Egyptische mythologie en wordt vaak aangeduid als een beschermgod of demon. Hij wijkt sterk af van de meeste Egyptische goden, die doorgaans in sierlijke, gestileerde vormen worden afgebeeld.

Kenmerken van Bes

• Uiterlijk: Bes verschijnt meestal als een dwergachtige figuur met een grote baard, uitpuilende ogen, een platte neus, uitstekende tong en soms dierenoren of een pluimenkroon. Hij wordt meestal en face (van voren) afgebeeld, wat zeldzaam is in de Egyptische kunst.
• Symboliek: Zijn angstaanjagende uiterlijk had als doel boze geesten, kwade dromen en gevaar af te schrikken.

Betekenis en rol

• Huishoudelijke bescherming: Bes gold als beschermer van gezinnen, vooral van vrouwen en kinderen. Hij waakte over zwangerschap, bevallingen en jonge kinderen.
• God van muziek, vreugde en seksualiteit: Naast zijn rol als afschrikker van kwaad, werd hij ook in verband gebracht met dans, muziek en plezier. Muzikanten en dansers droegen soms amuletten van Bes.
• Nachtbewaker: Bes beschermde slapende mensen tegen nachtmerries en werd vaak op bedpoten, kussens of huiselijke gebruiksvoorwerpen afgebeeld.

Oorsprong

• De oorsprong van Bes is waarschijnlijk Afrikaans of Nubisch, en zijn cultus werd later in heel Egypte populair.
• Vanaf het Middenrijk (ca. 2000 v.Chr.) komt hij steeds vaker voor, en in de late Oudheid verspreidde zijn verering zich zelfs naar Griekenland en Rome.

Amuletten en magie

• Amuletten van Bes waren erg geliefd en vaak te vinden in huizen.
• Ook werd zijn afbeelding op spiegels, meubels en cosmetica-instrumenten aangebracht.
• Zijn figuur diende niet alleen ter afschrikking, maar ook als geluksbrenger.

Kortom: Bes was een huiselijke beschermgod die het kwaad verdreef en geluk, vruchtbaarheid en vreugde bracht.Zijn “demonische” uiterlijk had juist een positieve, beschermende functie.

Anch of Ankh

De Anch (ook wel Ankh geschreven, ☥) is één van de bekendste symbolen uit het oude Egypte.

Afbeelding (origineel uiterlijk)

De ankh ziet eruit als een kruis met een lus bovenaan:

• Een verticale lijn met daarboven een ovale lus (het symbool van eeuwigheid of de zon).
• De horizontale lijn snijdt de verticale stam onder de lus.

Dit symbool werd vaak vastgehouden door goden, farao’s of priesters in afbeeldingen en hiërogliefen. Het is daarmee een van de meest herkenbare iconen van de Egyptische cultuur.

---

Betekenis en achtergrond

1. Leven en eeuwigheid
   • De Ankh betekent letterlijk leven in het Oudegyptisch.
   • Het symboliseerde zowel het aardse leven als het eeuwige leven in het hiernamaals.
2. Combinatie van hemel en aarde
   • De lus bovenaan wordt vaak gezien als symbool voor de zon, de eeuwigheid of het vrouwelijke principe.
   • De verticale lijn zou het mannelijke principe verbeelden.
   • Samen drukken ze de eenheid van schepping en voortplanting uit.
3. Gebruik in religie en kunst
   • Vaak afgebeeld in de handen van goden, bijvoorbeeld Isis of Osiris, die het symbool aan mensen “geven” als teken van leven.
   • Gebruikt in rituelen, tempelversieringen, grafkamers en amuletten.
   • Veel farao’s droegen een ankh als bescherming en symbool van macht.
4. Later gebruik
   • In de koptisch-christelijke traditie (vanaf ca. 2e eeuw na Chr.) werd de ankh doorontwikkeld tot de koptische crux ansata, een kruis met een lus, als symbool voor eeuwig leven in Christus.
   • In moderne tijden wordt de ankh gebruikt in esoterie, kunst, mode en als symbool voor “spiritueel leven” en “verbinding van tegenpolen”.

---

📜 Samengevat:
De Ankh (☥) is het Egyptische levenssymbool, dat staat voor leven, onsterfelijkheid en de kosmische harmonie van mannelijk en vrouwelijk, hemel en aarde. Het was een krachtig religieus en magisch teken dat de farao’s en goden verbond met het eeuwige leven.

---

Amentet

Amentet (Imentet) – Godin van het Westen

Amentet (ook gespeld als Imentet, Ament of Imentit) was een Egyptische godin die het Westen vertegenwoordigde en verbonden was met de dodenwereld. Haar naam betekent “Zij van het Westen” en ze vertegenwoordigde de necropolen ten westen van de Nijl.

Functies en rollen:

Koninklijke verbindingen: Amentet was de Egyptische moeder van Farao en belichaamde het Westen. Ze droeg een prominente rol in de kroningsceremonies van Farao en werd gezien als de koningin en partner van de god Amun.

Dodenwereld: Als godin van de overledenen woonde Imentet in een boom die uitkeek op de ingang van de Duat (onderwereld). Haar hoofdtaak was om voedsel en drank aan te bieden aan de pas gestorven zielen, wat hun geesten zou herstellen.

Vruchtbaarheid: Naast haar rol in de dodenwereld was ze ook een kleine vruchtbaarheidsgodin.

Voorstelling:

Amentet werd afgebeeld als een koninklijke dame die de Standaard van het Westen droeg, soms met een Veer of Havik bovenop. Als wederhelft van Amun was ze koninklijk gekleed en droeg ze de Rode Kroon van de Delta.

Symbool:

Het specifieke hiërogliefensymbool voor Amentet bestaat uit een standaard of paal met een veer erbovenop, wat het Westen symboliseert. Dit symbool werd gebruikt om zowel de godin als de westelijke richting aan te duiden.

Hoewel ze nooit officieel werd aanbeden, werd Amentet genoemd in verschillende hymnes en passages van het Dodenboek, wat haar belangrijk maakt in de Egyptische religieuze tradities rondom de dood en het hiernamaals.

Scarabee

Achtergrondinformatie

De mestkever, ook bekend als de scarabee (Scarabaeus sacer), is een van de meest iconische symbolen van het oude Egypte. Het is, naast de piramide, mummies en hiërogliefen, een van dé symbolen van het oude Egypte en was hét symbool van wedergeboorte.

Biologische Basis

De scarabee is gebaseerd op een écht bestaand diertje: de mestkever ‘Scarabaeus sacer’, die mestballen rolt van herbivoren zoals paarden en kamelen, waarin nog veel onverteerde vezels zitten. Daar draaien ze ballen van waar ze hun eieren in leggen.

Religieuze Betekenis

In de Egyptische mythologie had de scarabee een bijzondere betekenis:

• De Egyptenaren dachten dat de kevers spontaan uit mestballen ontstonden, omdat men toen nog niet wist dat de kever eieren legt in de mest
• De scarabee werd gezien als een heilig diertje, er werden scarabeebroches gedragen als amulet tegen het kwaad
• De scarabeeën waren meestal bedoeld om door de levenden te worden gedragen, omdat zij de nooit eindigende dagelijkse cyclus van het leven voorstelden

Praktisch Gebruik

De ovale vorm met bolle rug en vlakke onderkant leende zich uitstekend voor het aanbrengen van gegraveerde opschriften en voor montage in een zegelring. De scarabee was meestal aan een pin geregen, waardoor hij kon worden gedraaid om een zegelafdruk aan te brengen.

Materialen en Vervaardiging

Aanvankelijk werden amuletten gemaakt van edelstenen en sierstenen. Er werd groen graniet, marmer, basalt of keramiek gebruikt, die na droging bedekt waren met groen of blauw azuur. Een beroemd voorbeeld is een gevleugeld exemplaar uit het graf van Toetanchamon, die is gemaakt van lapis lazuli op een bodem van goud, de vleugels ingelegd met kornalijn, turkoois en groene veldspaat.

De scarabee blijft tot op de dag van vandaag een populair symbool en wordt veel gebruikt in sieraden en decoratieve kunst, waarbij het zijn oorspronkelijke betekenis van bescherming, wedergeboorte en de cyclus van het leven behoudt.

Was-scepter

Het Egyptische “was” symbool (ook wel “was-scepter” genoemd) is een krachtig en veel voorkomend teken in de oude Egyptische religie en kunst. Het vertegenwoordigt macht, gezag en heerschappij, zowel van goden als van de farao .

Uiterlijk

De was-scepter heeft een lange, rechte staf met een vorkachtige onderkant en een gestileerd dierenhoofd bovenaan, vaak geassocieerd met de god Set of Anubis .

Symboliek

• Macht en controle: Het symbool stond voor de macht van goden en koningen over de wereld en het universum.
• Bescherming in het hiernamaals: In funeraire contexten werd het gebruikt om het welzijn van de overledene te waarborgen. Het werd daarom vaak in tombes of op doodskisten afgebeeld .
• Kosmologie: De Egyptenaren geloofden dat de hemel op vier pilaren rustte die de vorm van de was-scepter konden hebben .
• Goddelijke associaties: Afhankelijk van welke god het droeg, kon het verschillende betekenissen hebben:
• In handen van Set: controle over chaos.
• In handen van Isis: vruchtbaarheid en dualiteit.
• In handen van Ra: wedergeboorte.
• In handen van Ptah: het werd gecombineerd met de ankh en djed tot een heilig scepter dat de schepping vertegenwoordigde .

Een fysieke was-scepter uit het Oude Egypte zag er als volgt uit:

• Lengte: oorspronkelijk ongeveer 2 meter lang.
• Vorm: een rechte staf met een drie- of tweedelige vork aan de onderkant en een gestileerde dierenkop bovenaan – meestal die van het zogeheten Set-dier (een mythische hond- of jakalsachtige verschijning).
• Materiaal: meestal gemaakt van hout, faience (een soort glazuur), ivoor, of soms zelfs goud en zilver.
• Detail: de kop en de gevorkte staart zijn vaak duidelijk herkenbaar als onderdelen van het Set-dier.

Kortom: een was-scepter is een lange, rechte staf met een dierenhoofd boven en een vork onder, gemaakt van duurzame of kostbare materialen, en symboliseerde macht en controle.

Gebruik

De was-scepter werd afgebeeld in tempelreliefs, grafkunst en amuletten. Fysieke voorbeelden van deze scepters zijn gevonden, gemaakt van materialen zoals hout of faience .

Kortom, het was symbool is diep verankerd in de Egyptische religie en politieke ideologie, en het draagt lagen van betekenis die variëren van kosmische orde tot koninklijke macht en bescherming na de dood.

Ka symbool

In het Oude Egypte stond Ka voor het concept van levenskracht en was het een essentieel onderdeel van de menselijke ziel. Het werd gezien als een spirituele dubbelganger van een persoon, die al bij de geboorte ontstond en het lichaam pas verliet bij de dood.

Symboliek en Weergave

• Het hiërogliefische symbool voor Ka bestaat uit twee omhooggestrekte armen, vaak afgebeeld als een soort “vingertoppen-naar-elkaar” gebaar, wat de overdracht van levenskracht symboliseert.
• In de kunst werd Ka soms afgebeeld als een tweede, identieke afbeelding van de persoon, vaak in een ideale, jeugdige staat.

Belang in het Leven en de Dood

• Tijdens het leven was Ka de bron van levensenergie en werd geassocieerd met de scheppende kracht van de goden.
• Na de dood bleef Ka bestaan, maar had het nog steeds behoefte aan voeding, vandaar dat er voedsel- en drankoffers in graven werden achtergelaten.
• Om Ka een eeuwig bestaan te garanderen, werd het lichaam gemummificeerd, zodat Ka zijn woonplaats niet verloor.

Verschil met Ba

• Terwijl Ka de levenskracht vertegenwoordigt, stond Ba voor de persoonlijkheid of ziel die na de dood als een vogel met mensenhoofd door de lucht kon reizen.

Samengevat

Ka was dus een levensessentie die:

• Bij de geboorte werd geschapen (vaak door de god Khnum op zijn pottenbakkerswiel).
• Het lichaam verliet bij de dood, maar bleef bestaan zolang het lichaam of een standbeeld als verblijf diende.
• Gevoed moest worden met offers om te overleven.

Met andere woorden: zolang Ka werd verzorgd, kon de overledene voortbestaan in het hiernamaals – een kernpunt in de Egyptische opvatting van het eeuwige leven.